Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Kontrowersyjna nowelizacja postępowania w sprawach o wykroczenia.
Sejmowa komisja nadzwyczajna ds. zmian w kodyfikacjach zajmuje się obecnie m. in. projektem nowelizacji kodeksu postepowania karnego i innych ustaw. Wzbudza on spore kontrowersje pośród sędziów i prokuratorów ze względu na rozciągnięcie zakresu zasady kontradyktoryjności także na kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.
Zasada kontradyktoryjności (nazywana także zasadą sporności) to jedna z podstawowych zasad procesowych. Przyjmuje ona istnienie przynajmniej dwóch przeciwstawnych stron toczących spór przed bezstronnym arbitrem. Nakłada ona na strony uczestniczące w procesie sądowym obowiązek przedstawienia materiału faktycznego i dowodowego oraz wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy.
Wprowadzenie zasady kontradyktoryjności także do postepowania w sprawach o wykroczenia nastręcza wiele problemów. Przede wszystkim w postepowaniu tym zasadniczo nie bierze udziału przedstawiciel społeczny. Oskarżycielem jest tu przeważnie policja, której funkcjonariusze w ramach postępowania dowodowego sporządzają tylko notatkę służbową i na tym kończy się ich aktywność w sprawie. Ciężko wymagać od nich osobistego uczestnictwa w postępowaniu dowodowym przeprowadzanym przed sądem, gdyż sprawy o wykroczenia są zdecydowanie lżejsze gatunkowo niż sprawy karne. Jest ich jednak zdecydowanie więcej i delegowanie funkcjonariuszy do sądu sparaliżowałoby pracę policji, co ze względów oczywistych nie może nastąpić.
Gdyby powyższa nowelizacja stała się obowiązującym prawem, sąd stanie w obliczu poważnego dylematu. Brak oskarżyciela publicznego skutkował będzie brakiem organu procesowego, który ma prowadzić postepowanie dowodowe w sprawie. Sąd będzie więc musiał umorzyć sprawę lub samemu przejąć inicjatywę dowodową. Żadne z tych rozwiązań nie stanowi dobrego rozwiązania. Umorzenie sprawy da sprawcy poczucie bezkarności, a społeczeństwu nie zapewni ochrony przed mało szkodliwymi, ale jednocześnie dokuczliwymi sytuacjami. Przejęcie inicjatywy dowodowej przez sąd pozbawia ten organ przymiotu bezstronności, bowiem zmuszony będzie oceniać dowody które sam przeprowadził.
Postępowanie w sprawach o wykroczenia zostało wyodrębnione z całego postępowania karnego, aby przyspieszyć proces ukarania sprawcy w drobnych, nie groźnych społecznie sprawach, gdzie naruszenie istotnych praw obwinionego jest mało prawdopodobne, a sformalizowane postępowanie sądowe niekonieczne. Proponowana nowelizacja robi krok w przeciwnym kierunku.
Paweł Chrząszcz
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.