Co grozi za jazdę bez dokumentów?

Wielu kierowców, którzy podczas kontroli drogowej zostali ukarani za nieposiadanie odpowiednich dokumentów pyta, czy nałożona na nich kara jest zgodna z prawem. Nierzadko padają tutaj sprzeczne odpowiedzi. Dlatego najlepiej odwołać się do przepisu. Zgodnie z art. 95 Kodeksu wykroczeń kto prowadzi na drodze publicznej pojazd, nie mając przy sobie wymaganych dokumentów podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany.

Jak widać, górna granica grzywny to 250 zł. Niestety, zdarzały się przypadki, w których kierowcy otrzymywali wyższą karę. Dla przykładu Sąd Najwyższy w wyroku z dnia  z dnia 26 sierpnia 2004 r. IV KK 238/04 stwierdził, że orzeczenie  tytułem grzywny kwoty 700 złotych „nastąpiło z rażącym naruszeniem przepisu art. 95 k.w. Kierowcy wymierzono bowiem karę grzywny w wysokości przekraczającej górną granicę tej kary przewidzianą w powołanym przepisie. Stanowi to rażącą i mającą wpływ na treść wyroku obrazę art. 95 k.w.”

Podkreślić jednak należy, że w art. 95 k.w. oczywiście chodzi o takie sytuacje, w których kierowca samochodu ma uprawnienia do prowadzenia pojazdu, a jedynie zapomniał dokumentów.

Dokumenty, które kierujący pojazdem ma obowiązek posiadać przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionego organu wymaganego dla danego rodzaju pojazdu lub kierującego reguluje art. 38 Ustawy prawo o ruchu drogowym. Są to:

1)  dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem;

2)  dokument stwierdzający dopuszczenie pojazdu do ruchu;

3)  dokument potwierdzający zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowód opłacenia składki za to ubezpieczenie;

4)  zaświadczenie, o którym mowa w art. 95a ust. 1 pkt 2 – (dotyczy to kierującego pojazdem uprzywilejowanym)

5)  inne dokumenty, jeżeli obowiązek taki wynika z odrębnej ustawy.

W przytoczonym katalogu nie znalazł się dowód osobisty ani inny dokument tożsamości. Kierujący pojazdem nie musi go zatem posiadać przy sobie.

Jak zauważa W. Jankowski (komentarz elektroniczny lex do art. 95 k.w.) „wykroczenie określone w dyspozycji komentowanego przepisu ma charakter powszechny i formalny, a więc może je popełnić każda osoba prowadząca pojazd na drodze publicznej, poprzez działanie w sposób zarówno umyślny, jak i nieumyślny, przy czym nie jest tu wymagany żaden skutek w postaci zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego”.

Maksymilian Szeląg-Dylewski