Odmowa składania zeznań w postępowaniu karnym.

Świadek zgodnie z prawem, ma prawo odmówić składania zeznań wówczas, gdy jest osobą najbliższą dla oskarżonego, to znaczy:

a)      małżonkiem (prawo to przysługuje także po ustaniu małżeństwa)

b)      wstępnym (dzieci, wnuki),

c)       zstępnym (rodzice, dziadkowie),

d)      rodzeństwem,

e)      powinowatym w tej samej linii lub stopniu (krewni małżonka),

f)       osobą pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonkiem,

g)      osobą pozostającą we wspólnym pożyciu.

Ponadto, świadek nie musi składać zeznań również wtedy gdy:

a)      jest oskarżonym w innym postępowaniu o współudział w popełnieniu przestępstwa, o które toczy się postępowanie, w trakcie którego składa zeznania

b)      uzyska zwolnienie od obowiązku składania zeznań z powodu szczególnie bliskich stosunków osobistych łączących go z oskarżonym np. konkubent

Zgodnie z procedurą karną z prawa do odmowy składania zeznań może skorzystać do rozpoczęcia pierwszego zeznania w postępowaniu sądowym. Tym samym, złożenie zeznań w śledztwie lub też w dochodzeniu nie wyłącza prawa do odmowy zeznań przed sądem. Termin ten mija bowiem dopiero w postępowaniu sądowym – złożone wcześniej zeznania nie stanowią wówczas dowodu.

Sąd przy ocenie zeznań świadka, poza ich treścią, zobowiązany jest również wziąć pod uwagę okoliczności stanowiące ich tło. Zdecydowanie mniejszą wartość będą miały zeznania złożone po wielu miesiącach od zdarzenia, jeżeli ta sama osoba złożyła zeznania w tej samej sprawie niedługo po zdarzeniu będącym przedmiotem postępowania sądowego. Ponadto subiektywna interpretacja zdarzeń również może mieć wpływ na treść zeznań, stąd istotnym jest aby świadek przekazał w sądzie informacje co do okoliczności, które w danym momencie pamięta.

Łukasz Więckowicz