Warunki uznania osoby fizycznej za konsumenta.

Zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej, niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. W związku z treścią powyższej definicji, konsumentem może być tylko osoba fizyczna. Tym samym, konsumentem nie mogą być osoby prawne (np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) oraz tzw. ułomne osoby prawne (np. spółki jawne).

Jednocześnie należy pamiętać, że nie każda osoba fizyczna jest zawsze konsumentem. Pierwszym kryterium właściwym przy ocenie statusu osoby fizycznej jako konsumenta, jest dokonywanie przez nią czynności prawnej. Przez czynność prawną należy rozumieć stan faktyczny, zawierający co najmniej jedno oświadczenie woli, którego następstwem jest wywołanie skutków prawnych, w postaci nawiązania, zmiany lub ustania stosunku prawnego.

Kolejnym kryterium, jakie osoba fizyczna musi spełnić aby w świetle prawa być konsumentem, jest to, aby dokonywana przez nią czynność prawna nie była związana bezpośrednio z prowadzoną przez tę osobę działalnością gospodarczą lub zawodową. Należy przy tym zaznaczyć, że prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną nie przesądza jednoznacznie, że w każdej sytuacji jest ona przedsiębiorcą i nie może być uznana za konsumenta.

Dla wykazania kiedy osoba fizyczna występuje w roli konsumenta szczególne znaczenie ma zawarte w definicji kodeksowej słowo „bezpośrednio”. Jeżeli nie można wykazać związku bezpośredniości pomiędzy dokonaną czynnością prawną, a prowadzoną przez osobę fizyczną działalnością gospodarczą, należy przyjąć zgodnie z prawem, że osoba fizyczna występuje w roli konsumenta.

Status konsumenta, przysługujący danej osobie na tle konkretnych okoliczności, jest szczególnie istotny z uwagi na korzystną  pozycję konsumenta w polskim prawie. W świetle obowiązującego prawa, konsument zawierający umowę z przedsiębiorcą jest  traktowany jako słabsza strona stosunku prawnego i dlatego przysługuje mu szczególna ochrona przewidziana w Kodeksie cywilnym oraz w innych ustawach.

Łukasz Więckowicz