Szukasz Porady?
Stała obsługa firm
Kancelaria w galerii
Niekonstytucyjne wymagania ustawy prawo o zgromadzeniach.
Trubunał Konstytucyjny wziął pod lupę konstytucyjność przepisów odnoszących się do organizowania w Polsce zgromadzeń. W wyniku analizy przepisów, 18 września 2014 r. TK wydał wyrok (K 44/2012) stwierdzający, iż wiele przepisów ustawy Prawo o zgromadzaniach jest sformułowanych z naruszeniem zasad prawidłowej legislacji lub naruszają zasadę demokratcznego państwa prawnego, wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP.
Jednym ze sztandarowych zarzutów formułowanych przez Trybunał pod adresem ustawy jest wprowadzenie nadmiernego ograniczenia zgromadzeń, którego tekst Konstytucji nie przewiduje. Jest to określenie minimalnej liczby 15 osób wymaganej do kwalifikowania danego zbiorowiska jako zgromadzenia.
Krytycznie odniesiono się także do regulacji odnoszącej się do organizacji dwóch zgromadzeń w tym samym miejscu jednocześnie, wskazując, że obecna regulacja dotycząca zgłaszania takich zgromadzeń, polegająca na zmianie miejsca lub czasu "później" zgłoszonego zgromadzenia powinna byś stosowana jedynie wyjątkowo. Okolicznościścią przemawiającą za takim rozwiązaniem jest jedynie realne zagrożenie bezpieczeństwa i porządku publicznego, a także kolizja praw między podmiotami korzystającymi z wolności zgromadzeń – przy czym to na organach ciąży obowiązek wykazania tego zagrożenia lub kolizji. Ponadto, kierowanie wezwania do zmiany czasu, miejsca lub trasy przejścia uczestników zgromadzenia, do organizatora zgromadzenia zgłoszonego "później" stwarza zbyt szerokie pole do interpretacji, powodując tym samym niedopuszczalną niejasność przepisu. Zastrzeżenia budzi też określenie przez ustawę 3 dniowego okresu na zgłoszenie zamiaru odbycia zgromadzenia, co według TK jest terminem zbyt długim, zwłaszcza, że odnosi się do dni roboczych, a co więcej niekoniecznym. Trybunał wskazał także na nieefektywność procedury odwoławczej od zakazu zgromadzenia publicznego.
Jeśli chodzi o organizatora zgromadzenia, TK orzekł, że stosowanie sankcji karnych względem organizatora, który umyślnie nie podejmuje działań, do których jest obowiązany, przykładowo nierozwiązanie zgromadzenia w sytaucji, gdy uczestnicy nie stosują się do zarządzeń przewodniczącego lub nie żąda opuszczenia zgromadzenia przez osobę, która zachowuje sie w sposób bezprawny i dąży do udaremnienia zgromadzenia – jest dopuszczalne. Wynika stąd także dopuszczenie przez Trybunał ograniczenia wolności organizowania zgromadzeń w ten sposób, że organizator musi mieć możliwość do ponoszenia prawnych konsekwencji wynikających z pełnionej funkcji.
Wyżej omawiany wyrok ogłoszony został 3 października, zatem odpowiednie przepisy ustawy Prawo o zgromadzeniach w zakresie zakwestionowanym przez Trybunał stracą moc za równo rok od tej daty. Do tego czasu ustawodawca ma czas na dostosowanie regulacji do wymagań stawianych przez Konstytucję.
Karolina Wąsikowska
Szukasz porady prawnej?
Chcesz zlecić naszym prawnikom przygotowanie pisma lub prowadzenie sprawy?
Zobacz, jak wygląda nasza "Modelowa opinia prawna" i skorzystaj z formularza poniżej - wycena pytania zawsze jest bezpłatna.
Pracownicy PrawoDlaKazdego.pl pozostają do dyspozycji także w naszej Kancelarii, znajdującej się w Krakowie przy ulicy Lea 202A. Zadzwoń pod numer 609-709-999 i umów się na rozmowę z prawnikiem - zapraszamy na spotkanie.