Tantiemy na nowych zasadach, czyli ile i komu powinien płacić przedsiębiorca?

Obecnie do przedsiębiorcy, który ma w lokalu radio i telewizor, może się zgłosić w sumie aż osiem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Poza tymi bardziej znanymi jak Stowarzyszenie Autorów ZAiKS czy Związek Artystów Wykonawców STOART, tantiemy należą się np. Stowarzyszeniu Twórców Ludowych czy Stowarzyszeniu Filmowców Polskich. Przedsiębiorcy wiedzą, że muszą płacić, ale nie wiedzą komu i ile.

Teraz to się zmieni, ponieważ Komisja praw autorskich przyjęła nowe tabele wynagrodzeń za odtwarzanie utworów. Po raz pierwszy stawki zostały opracowane przez wszystkie osiem podmiotów.

Bogusław Pluta, dyrektor Związku Producentów Audio Video wyjaśnia, że przedsiębiorca zapłaci raz i będzie miał pewność, że nikt już do niego nie przyjdzie po kolejną opłatę. Dodaje również, że przyjęcie nowych tabel oznacza dla Polski najwygodniejszy system poboru tantiem w całej Unii Europejskiej.

Z kolei Karol Kościński, dyrektor departamentu własności intelektualnej i mediów w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego tłumacząc nowe zasady, przekonuje, że w praktyce dokonując opłaty na rzecz  podmiotów reprezentowanych przez osiem organizacji, przedsiębiorca będzie miał kontakt tylko z jedną z nich, otrzyma jedną fakturę i uiści jedną opłatę.

 Choć bez wątpienia  nowe zasady stanowią spore ułatwienie dla właścicieli sklepów, restauracji, hoteli czy punktów usługowych, to jednak - tak naprawdę - dla nich najważniejsze jest to, ile ostatecznie zapłacą. Według szacunków organizacji zbiorowego zarządzania – większość mniej niż dzisiaj.

Przeciwników nowego rozwiązania nie brakuje, np.  m.in. Izba Gospodarcza Hotelarstwa Polskiego twierdzi, iż nowe zasady sprawią, że hotelarze zapłacą więcej . Izba podnosi ponadto, że kryterium jakim kierowały się organizacje wyznaczając stawki są kompletnie niezrozumiałe. Za kryterium uznano bowiem obłożenie w hotelach, co według przeciwników jest niedorzeczne, ponieważ np. hotele nadmorskie, które przez większą część roku stoją puste i tak będą musiały płacić za odtwarzanie muzyki.

Nowe tabele dużo bardziej niż to było dotychczas różnicują stawki. Liczy się już nie tylko wielkość lokalu, ale i jego lokalizacja. Dla przykładu sklep o powierzchni 100 mkw. w miejscowości do 10 tys. mieszkańców zapłaci 128 zł miesięcznie, a taki sam sklep w Warszawie już 250 zł. Najwięcej zapłacą właściciele sklepów w galeriach handlowych, przy czym nie ma znaczenia, czy znajdują się one w małych, czy dużych miejscowościach. Opłata wyniesie 283 zł.

Dzisiaj ten sam sklep, według obliczeń organizacji, powinien płacić 225 zł miesięcznie bez względu na lokalizację. Trzeba jednak pamiętać, że mało który przedsiębiorca uiszcza dzisiaj opłaty wszystkim uprawnionym. Dla przykładu, ZAiKS ma podpisanych ponad 50 tys. umów, ale już Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych – ok. 3,5 tys. Może się więc okazać, że właściciel sklepu zapłaci więcej niż dzisiaj, mimo że stawki zmaleją. Pamiętać jednak należy, iż zgodnie z obowiązującym  prawem także i  teraz powinien płacić wszystkim uprawnionym.

Orzeczenie o zatwierdzeniu tabeli nie jest jeszcze prawomocne. Uczestnicy postępowania mają teraz 14 dni by zgłosić swój sprzeciw.

Paulina Imbor